Neuropatia
Neuropatia to termin obejmujący różnorodne zaburzenia związane z nerwowami. Charakteryzuje się uszkodzeniem lub nieprawidłowym funkcjonowaniem włókien czuciowych, ruchowych lub autonomicznych nerwów obwodowych. Specjalista neurolog odpowiada za diagnozowanie i leczenie tych problemów.
Rodzaje neuropatii
Neuropatia i polineuropatia to zbiorcze określenia na wiele różnorodnych stanów związanych z uszkodzeniem nerwów. Wyróżniamy kilka typów neuropatii: obwodową, autonomiczną, ruchową i czuciową.
Neuropatia obwodowa, najczęściej występująca, dotyka nerwy obwodowe i może manifestować się przez ból, drętwienie oraz osłabienie kończyn.
Neuropatia autonomiczna wpływa na nerwy regulujące nieświadome funkcje organizmu, takie jak procesy trawienne, tętno i ciśnienie krwi.
Neuropatia ruchowa oddziałuje na nerwy odpowiedzialne za ruch mięśni.
Neuropatia czuciowa wpływa na nerwy przesyłające do mózgu informacje sensoryczne, takie jak dotyk czy temperatura.
W kategorii polineuropatii rozróżniamy:
- polineuropatię oksydacyjno-nitrozacyjną, często związaną z cukrzycą,
- polineuropatię alkoholową występującą u osób nadużywających alkohol,
- polineuropatię niedoborową związaną z brakami witamin, zwłaszcza z grupy B,
- przewlekłą zapalną demielinizacyjną polineuropatię (CIDP), prowadzącą do uszkodzenia osłonki mielinowej nerwów, co może skutkować niedowładem kończyn.
Przyczyny neuropatii
Neuropatia często wynika z zapalenia lub uszkodzenia nerwów. Może dotyczyć każdego nerwu, prowadząc do zaburzeń w przesyłaniu impulsów nerwowych, co wpływa na funkcjonowanie układu ruchowego. Objawy neuropatii to między innymi ból, drętwienie, mrowienie, osłabienie mięśni, skurcze, pieczenie oraz zmiany w kolorze skóry i zaburzenia potliwości. Przyczyny neuropatii są liczne i nie zawsze możliwe do jednoznacznego ustalenia. W przypadkach, gdy przyczyna jest nieznana, mówi się o neuropatii idiopatycznej. Uszkodzenia nerwów mogą wynikać z urazów, innych chorób takich jak cukrzyca (neuropatia cukrzycowa), błędów medycznych podczas operacji, infekcji, nadużycia alkoholu (neuropatia alkoholowa) lub ekspozycji na toksyny, na przykład ołów czy rtęć. Zespół cieśni nadgarstka jest jednym z najczęstszych typów neuropatii kończyny górnej, często diagnozowanym u osób wykonujących powtarzalne ruchy, na przykład podczas pracy z komputerem.
Diagnoza neuropatii
Diagnostyka neuropatii i polineuropatii rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego, podczas którego lekarz pyta o historię medyczną pacjenta, rodzaj i rozprzestrzenianie się objawów, historię zdrowotną rodziny oraz ewentualne inne schorzenia. W celu zdiagnozowania lub wykluczenia neuropatii, oprócz wywiadu, stosuje się różnorodne badania. Do najczęściej wykorzystywanych należą: badania neurologiczne, elektromiograficzne, testy przewodnictwa nerwowego, analizy krwi, badania obrazowe oraz biopsje nerwów lub skóry. Diagnoza neuropatii może być złożona i czasochłonna, ze względu na różnorodność symptomów i możliwych przyczyn. Precyzyjne badania diagnostyczne są kluczowe, aby opracować skuteczny plan leczenia.
Leczenie neuropatii
Leczenie neuropatii i polineuropatii zależy od ich przyczyn i objawów. Główne cele terapii obejmują kontrolę źródła problemu, łagodzenie dolegliwości i poprawę jakości życia pacjenta.
- Leczenie przyczynowe: Gdy to możliwe, terapia koncentruje się na usunięciu lub zarządzaniu czynnikiem wywołującym neuropatię. Na przykład w przypadku neuropatii wynikającej z cukrzycy, odpowiednia kontrola poziomu glukozy we krwi jest kluczowa, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom nerwów. W przypadku neuropatii spowodowanej niedoborem witamin, ich suplementacja może przynieść ulgę.
- Leki przeciwbólowe: W zależności od intensywności bólu stosuje się różne środki przeciwbólowe, w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwpadaczkowe, antydepresanty lub w cięższych przypadkach, opioidy.
- Terapia przeciwpadaczkowa i antydepresyjna: Niektóre leki z tych grup mogą skutecznie łagodzić ból neuropatyczny nawet u pacjentów bez padaczki czy depresji.
- Fizjoterapia: Zalecana jest zwłaszcza pacjentom z osłabieniem mięśni, może poprawić siłę, koordynację i mobilność.
- Terapia zajęciowa: Pomaga w codziennych czynnościach, podnosząc poziom niezależności pacjenta.
- Stymulacja nerwów TENS: Metoda transkutanna elektrostymulacja nerwów (TENS) to nieinwazyjny sposób na łagodzenie bólu neuropatycznego.
- Terapia psychologiczna: Wsparcie w radzeniu sobie ze stresem i lękiem związanym z przewlekłym bólem oraz utratą funkcji.
- Leki modyfikujące przebieg choroby: W przypadku niektórych typów neuropatii, jak zapalna polineuropatia demielinizacyjna, stosuje się leki takie jak kortykosteroidy czy immunoglobuliny.
Plan leczenia powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta, uwzględniając stan zdrowia, przyczynę neuropatii, objawy i preferencje. Decyzje o terapii powinny być podejmowane po konsultacji z lekarzem.
Zadbaj o układ nerwowy z neoMedica!
Jeśli zauważasz u siebie objawy mogące sugerować neuropatię, skonsultuj się z lekarzem neurologiem. W Centrum Medycznym neoMedica w Poznaniu oferujemy konsultację z lekarzem neurologiem oraz szeroki wachlarz badań specjalistycznych. Aby umówić wizytę, zadzwoń 730 730 710 lub skorzystaj z formularza online. Razem dbajmy o zdrowie!
